Uit hoeveel spiermassa bestaat jouw lichaam? Hoe sterk is jouw beendergestel? Heb je een beenlengteverschil? Het zijn maar een paar vragen waarop de DEXA-scanner je een antwoord geeft. Lees hier wat dit apparaat allemaal in zijn mars heeft.
Waarvoor dient de DEXA-scan?
Dual Energy X-ray Absorptiometry. Voila, het moeilijkste woord uit deze tekst hebben we gehad. DEXA of DXA-scanner, zegt dat je wel iets? De kans is groot, want deze afkortingen worden vaak gebruikt als het over dit apparaat en de bijhorende röntgentechniek gaat. Maar waarvoor dient zo’n DEXA-scan nu net? Of waarom zou je er bij ons een afspraak voor maken?
Simpel gezegd: een DEXA-scanner meet jouw lichaamssamenstelling en botdensiteit op. Daarnaast stelt het apparaat ook vast of je benen even lang zijn. Is dat niet geval, dan kan de DEXA-scan ook exact opmeten hoe groot dat beenlengteverschil net is. Hoe het die gegevens over jouw lichaam verzamelt? Door röntgenstralen met een zeer lage energie uit te sturen. Via deze stralen maakt het een onderscheid tussen jouw zachte weefsels (bv pezen, ligamenten, bindweefsel, spieren…) en jouw botten. Ook het verschil tussen vetvrije massa (zoals spiermassa) en vetmassa wordt op die manier waargenomen. Het enige dat jij moet doen, is zo stil mogelijk blijven liggen op de scanplaat terwijl een mechanische arm langzaam over je heen beweegt. De scan bezorgt je in minder dan vijftien minuten een uitgebreid verslag over al deze zaken.
Kom meer te weten over je lichaamssamenstelling
De DEXA-meting vertelt je hoeveel procent van jouw hele lichaam uit vet, spieren en botten bestaat. Bovendien verdeelt de DEXA-scanner jouw lichaam ook op in verschillende compartimenten zoals je armen, benen, romp… Zo kan je verschillende delen van je lichaam makkelijk met elkaar vergelijken, je linker- en rechterbeen bijvoorbeeld. In al deze compartimenten meet het ook de vetmassa die er aanwezig is. Zo krijgen we een correct en compleet beeld van jouw inwendige vetmassa, een waarde die ook uit gezondheidsperspectief relevant is.
Ontdek hoe sterk je botten zijn
We vertelden het je hierboven al, een DEXA-scanner bepaalt ook je botdensiteit. Het is een maat voor de sterkte van je botten. Zo zal een hogere botdensiteit, wat wijst op sterkere botten, de kans op breuken verkleinen. Maar de regel is helaas ook: hoe ouder je wordt, hoe harder je botsterkte afneemt. Hoe sterk je botten nu al zijn, is dus erg belangrijk voor de toekomst. Moet je extra calcium en vitamine D innemen? Of moet je je op een impactsport smijten om een lagere botdensiteit te compenseren? De DEXA-scan geeft je alvast een eerste inzicht in de sterkte van je botten.
Track je vooruitgang
De DEXA-scan is de gouden standaard voor het meten van lichaamssamenstelling. Het neemt veranderingen, hoe klein ze ook zijn, in je lichaamssamenstelling en botdensiteit waar. Ideaal dus om je vooruitgang op te volgen als je gewicht wil verliezen, spiermassa wil aanmaken, vetmassa wil verliezen of kortweg een gezonder/sterker lichaam nastreeft. Het is waardevolle info, zowel voor sporters als niet-sporters.
Extra interessant voor sporters: je kan de spiermassa in de verschillende lichaamscompartimenten met elkaar kan vergelijken. Een voorbeeld: wanneer je spiermassa asymmetrisch verdeeld is over je lichaam, kan dat op termijn tot blessures leiden. Deze meting geeft je dus meer inzicht in hoe je die asymmetrie kan aanpakken. Iets waar atleten als Mathieu van der Poel, Isaac Kimeli, Koen Naert, Nafi Thiam en Ceylin Alvarado al gretig gebruik van maakten, want zij kwamen al bij Runners’ lab langs voor een DEXA-scan.
Een klein beenlengteverschil, grote gevolgen?
Een beenlengteverschil kan een mogelijke oorzaak van klachten aan rug, heup, knie… zijn. Er is niet één specifieke klacht te linken aan een beenlengteverschil, maar de klachten bevinden zich meestal wel aan dezelfde kant van het lichaam. Extra belangrijk dus om dit even na te gaan. Je femur (bovenbeen) en tibia (onderbeen) worden apart opgemeten, zowel de linkerzijde als de rechterzijde. Met deze resultaten bepalen we de totale lengte van je been en kunnen we perfect blootleggen of er een beenlengteverschil is én waar dat verschil zich voordoet. Om dit zo nauwkeurig mogelijk te bepalen vragen we je, net als voor het meten van de lichaamssamenstelling, om in je ondergoed op de scanplaat plaats te nemen.
Waar moet je op letten als je langskomt voor een DEXA-scan?
Benieuwd naar jouw lichaamssamenstelling? Het meest accurate resultaat bekomen we door jouw lichaam te scannen als je nog niet gegeten of getraind hebt. Nog snel een training afwerken voor je afspraak doe je dus beter niet. Je komt bij voorkeur ook met een nuchtere maag. Waarom? Een maaltijd of training kan het resultaat licht beïnvloeden aangezien je hydratatiestatus een tamelijk grote rol uitoefent op de meting. Bij het bepalen van de botdensiteit of een beenlengteverschil speelt dit geen rol. Wat wel een rol speelt, is je kleding. Het beste resultaat bekomen we als je in ondergoed wordt gescand. Al is lichte sportkledij, zoals een short en T-shirt zeker ook een optie. Wat je outfit zeker niet mag bevatten zijn ritsen, gespen, riemen, knopen of beha’s met beugel. Ook ‘zware’ kledij, denk maar aan een jeansbroek, is niet aan te raden. Ben je zwanger? Stel je scan dan uit tot na de geboorte.
Is je interesse gewekt? Dan kan je op afspraak terecht in ons Prolab in het Runners’ filiaal in Zwijndrecht. Hier lees je alles over alle mogelijkheden in ons Prolab. Contacteer ons via de WhatsApp Live Chat, telefonisch of via mail om een afspraak in te plannen. Nog vragen? Ga dan zeker even door onze FAQ-sectie.
FAQ
Is de straling bij een DEXA scan schadelijk?
De stralingsdosis van een DEXA scan is laag (0.001 mSv). Veel lager ook dan bij het afnemen van een standaard röntgenfoto. De dosis kan je vergelijken met de hoeveelheid straling waaraan je dagelijks wordt blootgesteld.
Is dit enkel interessant voor sporters?
Nee, zeker niet. Iedereen die meer inzicht wil krijgen in zijn lichaamssamenstelling en botdensiteit kan en mag een DEXA scan laten uitvoeren bij ons. Ook voor niet-sporters is het relevante info die kan helpen bij een dieet of het nastreven van een gezond(er) lichaam. Het is ook een goede manier om je vooruitgang te bekijken.
Mag iedereen deze scan laten uitvoeren?
Ja, met uitzondering van vrouwen die (mogelijk) zwanger zijn. Voor dames die borstvoeding geven is het geen enkel probleem. Bij personen met orthopedische metalen apparatuur binnen het scanveld zijn schattingen van de botdichtheid echter moeilijk te beoordelen.
Heb je een voorschrift nodig om een DEXA scan te laten uitvoeren?
Nee, voor een DEXA scan heb je geen voorschrift nodig. Zowel voor het bepalen van je botdensiteit, je lichaamssamenstelling alsook je beenlengteverschil is dit niet nodig.
Wat betekent botdichtheid?
Botdichtheid betekent de sterkte van je botten. Je kan er zelf voor zorgen dat je botten sterker worden door impactsporten als lopen te beoefenen en/of door voldoende calcium en vitamine D op te nemen. Hoe ouder je wordt, hoe meer de botdensiteit vanzelf afneemt en hoe groter de kans op breuken wordt.
Mag ik zo langskomen voor een DEXA scan?
Nee, voor een DEXA scan werken wij uitsluitend op afspraak. Je kan steeds relatief snel bij ons terecht voor een afspraak. Een afspraak maak je door contact op te nemen via onze WhatsApp Live Chat (+32 479 05 65 99), het afsprakenplatform of via mail (info@runnerslab.be).
Wat moet ik aandoen voor een DEXA scan?
Het beste resultaat bekomen we als je in ondergoed wordt gescand. Lichte sportkledij zoals een short en T-shirt, kan ook nog. Wat je outfit zeker niet mag bevatten zijn ritsen, gespen, riemen, knopen of beha’s met beugel. Ook ‘zware’ kledij, denk maar aan een jeansbroek, is niet aan te raden.
Waar kan ik een DEXA scan laten uitvoeren?
Dat kan in het Runners’ lab filiaal in Zwijndrecht. De andere Runners’ lab vestigingen hebben GEEN scanner ter beschikking.
Hoeveel kost het laten afnemen van een DEXA scan?
Een afspraak voor het meten van je lichaamssamenstelling en botdensiteit kost €35. Het bepalen van je beenlengte kost eveneens €35.
